[SỐ HỌC 6] TỈ SỐ CỦA HAI SỐ

I. TỈ SỐ CỦA HAI SỐ

_ Thương trong phép chia số $a$ cho số $b$ ($b \ne$ 0) gọi là tỉ số của $a$ và $b$.

_ Tỉ số của $a$ và $b$ kí hiệu là $a : b$ hoặc $\dfrac{a}{b}$.

Ví dụ: $1,7 : 3,12$; $\dfrac{1}{5}:\dfrac{3}{4}$; $- 3\dfrac{1}{4}:5$; ... là những tỉ số.

* Lưu ý: Khi ta nói tỉ số $\dfrac{a}{b}$ thì $a$ và $b$ có thể là các số nguyên, phân số, hỗn số, …, còn khi nói phân số $\dfrac{a}{b}$ thì cả $a$ và $b$ phải là các số nguyên.

II. TỈ SỐ PHẦN TRĂM

Qui tắc: Muốn tìm tỉ số phần trăm của $a$ và $b$, ta tính $\dfrac{{a.100}}{b}\%$.

Ví dụ: Tìm tỉ số phần trăm của:

a) $5$ và $8$

Tỉ số phần trăm của $5$ và $8$ là: $\dfrac{5}{8} = \dfrac{{5.100}}{8}\%  = 62,5\%$

b) 25kg và $\dfrac{3}{{10}}$ tạ

$\dfrac{3}{{10}}$ tạ = $\dfrac{3}{{10}}$.$100$kg = $30$kg

Tỉ số phần trăm của 25kg và $\dfrac{3}{{10}}$ tạ là: $\dfrac{{25}}{{30}} = \dfrac{5}{6} = \dfrac{{5.100}}{6}\%  \approx 83,3\%$

III. TỈ LỆ XÍCH

Tỉ lệ xích $T$ của một bản vẽ (hoặc một bản đồ) là tỉ số khoảng cách $a$ giữa hai điểm trên bản vẽ (hoặc bản đồ) và khoảng cách $b$ giữa hai điểm tương ứng trên thực tế: $T = \dfrac{a}{b}$ (a, b có cùng đơn vị đo)

Ví dụ: Nếu khoảng cách $a$ trên bản đồ là 1cm, khoảng cách $b$ trên thực tế là 1km thì tỉ lệ xích $T$ của bản đồ là 1 : 100000.